Zelfonderzoek bij borstkanker

Om veranderingen in de borst of tepel te kunnen herkennen, is het belangrijk om je lijf goed te kennen. Je kan bijvoorbeeld geregeld zelfonderzoek doen. Dit doe je door goed naar je borsten te kijken en ook te voelen.

Goed naar je borsten kijken doe je voor de spiegel. Laat je armen langs je lichaam hangen en neem de tijd om naar je borsten te kijken. Hef je armen vervolgens boven je hoofd en kijk opnieuw goed naar je borsten. Sommige veranderingen zijn alleen op deze manier te herkennen. Daarna kun je je borsten bevoelen op veranderingen.

Menstruatie

Menstruatie (ongesteldheid) heeft invloed op je borsten. Je borsten kunnen namelijk voor je ongesteld wordt anders aanvoelen. Voel of zie je iets vreemds? Controleer je borsten dan opnieuw wanneer je ongesteldheid is afgelopen.

Zwangerschap

Je borsten veranderen ook als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het is dus van belang om tijdens deze periode je borsten opnieuw te leren kennen. Als je weet hoe je borsten aanvoelen tijdens zo’n periode, merk je veranderingen sneller op.

Erfelijke/familiaire aanleg

Als je bewezen erfelijke aanleg hebt voor borstkanker, zoals BRCA of CHEK2, is zelfonderzoek onvoldoende om je borsten te controleren. Je komt dan in aanmerking voor controles in het ziekenhuis of preventieve operaties aan je borsten en eierstokken. Voor mannen met erfelijke aanleg voor borstkanker is geen advies voor controles in het ziekenhuis. Zij doen er verstandig aan om bij een verandering in hun borst meteen aan de bel te trekken bij de huisarts. Dit geldt natuurlijk ook voor vrouwen met erfelijke aanleg.

Bevolkingsonderzoek

In Nederland worden alle vrouwen tussen de 50 en 75 jaar elke twee jaar uitgenodigd om deel te nemen aan het borstonderzoek van het RIVM. Er worden dan ter controle röntgenfoto's van de borsten gemaakt, de mammografie. Dit is een momentopname. Daarom is het belangrijk dat je ook in de periode tussen die controles zelf goed blijft opletten. Let daarbij op de genoemde afwijkende symptomen.

Ook voor vrouwen jonger dan 50 jaar en ouder dan 75 jaar is het belangrijk om goed zelfonderzoek te doen. Als je twijfelt over een verandering in je borst of tepels, ga dan naar de huisarts. Alleen een arts kan door middel van onderzoek vaststellen of een verandering goedaardig of kwaadaardig is.