De Veerkracht van... Annelies
Begin augustus vierde Annelies haar 69e verjaardag. Niet vanzelfsprekend, want ruim vijf jaar geleden kreeg ze de diagnose borstkanker. Annelies: “Ik controleerde mezelf altijd en voelde eind februari iets in mijn borst. De huisarts stuurde me voor de zekerheid door. Op de mammografie konden ze het niet goed zien, dus volgden een MRI en een biopt. Toen was het duidelijk: borstkanker.”
Ondanks de chaos in het ziekenhuis (Nederland ging juist in die tijd op slot door corona), kon Annelies heel snel geopereerd worden. Maar het was een heel nare tijd. Ze moest overal alleen naartoe, haar man mocht niet mee. “Ik voelde me eenzaam”, vertelt ze. Ik kon niet echt op iemand terugvallen. Er stond steeds weer een andere verpleegkundige aan mijn bed; in het hele ziekenhuis voelde je de paniek. Mijn man mocht niet komen, ik kon hem alleen maar bellen.”
Overlevingsstand
Ook toen Annelies na de operatie naar huis mocht, bleef dat gevoel van eenzaamheid. Want door de chemokuren was ze kwetsbaar, dus ze ging alleen het huis uit voor de behandelingen. Haar kinderen zag ze door het raam. Voor uitslagen en andere afspraken mocht ze niet naar het ziekenhuis komen; alle contacten gingen online. “Dat niemand me omhelsde, dat vond ik zó naar. Het was een zware tijd, ik ging tijdens de behandelingen echt in de overlevingsstand.”
'Het was corona-tijd. Omdat ik kwetsbaar was door de chemokuren, zag ik mijn kinderen alleen door het raam. Dat voelde heel eenzaam'
De impact van late gevolgen
Waar Annelies vooraf niet echt rekening mee had gehouden, was hoe ze zich ná de behandelingen zou voelen. “Had ik vooraf maar meer gehoord. Er bleven zóveel klachten, die me tot op de dag van vandaag beperken in mijn leven. Vermoeidheid is een hele lastige. Ik heb weinig energie en veel last van prikkels. Daardoor kan ik veel dingen niet meer, zoals mijn kleinkinderen te logeren hebben. Ik moet leuke activiteiten laten schieten. Ik was in mei heel graag naar de Ontmoetingsdag van Borstkankervereniging Nederland gegaan, maar dat gáát gewoon niet. Pas twee jaar na de behandelingen heb ik hier met de oncoloog over gesproken, maar ik voelde me niet echt gehoord. Op aanraden van de huisarts ben ik met een psycholoog gaan praten. Dat heeft me wel erg geholpen.”
Omgaan met 'levend verlies'
Annelies kwam via haar dochter negen uitspraken tegen over ‘levend verlies’. Dat wordt omschreven als de rouw wanneer je leven ingrijpend verandert, bijvoorbeeld door een chronische ziekte. Annelies: “De uitspraken verwoorden precies hoe ik me vaak voel en hoe belangrijk het is dat je gezien wordt. Ook door professionals. Zo zegt bijvoorbeeld psychiater Uus Knops: ‘Levend verlies is als een storm: die blijft komen en gaan’. Of een van de andere uitspraken is: ‘Levend verlies gaat over afscheid nemen van verwachtingen en je leven anders leren indelen’. Wat ik zo mooi vind aan de uitspraken, is dat ík ook geleerd hebt om de ander te zien. Het heeft twee kanten dus.”
'Ik ben nog steeds bezig om te ontdekken wat goed voor me is. Ik heb moeten leren om aan mezelf te denken'
Wat is belangrijk voor mij
Annelies is nog steeds bezig om te ontdekken wat goed voor haar is, waar zij baat bij heeft. “Ik ben iemand die eerst aan een ander denkt, en dan pas aan mijzelf. Maar daar doe ik mezelf tekort mee. Dat heb ik echt moeten leren. Ik heb ook moeten leren het aan mensen om me heen uit te leggen. Het is moeilijk te begrijpen voor een ander, ik snap het zelf ook niet altijd, omdat het grillig is. Soms kan ik iets wel, soms niet. Mensen zeggen: je ziet er goed uit, dus: wat is het probleem? Ik mag daarvoor ook aandacht vragen.
Ik moet prioriteit geven aan rust. Daarbij heeft de Untire-app me erg geholpen. Ik heb door de uitleg in die app beter leren begrijpen hoe energie werkt. Ook het advies om naar je lichaam te luisteren en rustmomenten te kiezen die bij mij passen hielpen me. Ik gun iedereen deze informatie.
En verder is het voor mij belangrijk om bezig te zijn, te blijven bewegen en verbinding te maken met mensen. Ik heb een fijne hobby aan mijn vrijwilligerswerk in de Torentuin in mijn woonplaats. Het is daar zo mooi, daar kan ik enorm van genieten. Niemand heeft er hoge verwachtingen van mij, ik kan er zijn en doen wat ik op dat moment wil en kan.
Veerkracht
Ik realiseer me elke dag: negatief zijn of je zielig voelen helpt niet. Ik heb geleerd om met mijn beperkingen om te gaan. Dat kun je misschien mijn veerkracht noemen, hoe lastig het soms ook is.”
