Vaccinatie van kankerpatiënten tegen corona

Vandaag start de vaccinatie tegen corona. Verschillende experts nemen aan dat de huidige coronavaccins werken bij mensen met kanker. Alleen voor mensen die nu behandeld worden met chemo- en/of immunotherapie, zijn er nog geen gegevens beschikbaar of er een goede immuunreactie opgewekt wordt tegen het coronavirus. Aanvullend onderzoek komende tijd moet hier antwoord op geven.

Het idee is dat als iedereen zich laat vaccineren, corona niet meer om zich heen kan grijpen. Zo krijgen we stap voor stap onze vrijheid terug en verkleinen we het risico op ernstig ziek worden. Het hoogst in de ‘prikorde’ staan de mensen die in verpleeghuizen, gehandicaptenzorg of WMO-ondersteuning werken. Daarnaast horen de zorgverleners in de directe COVID-zorg ook bij de eerste groep. Wie daarna mag worden gevaccineerd, is nog niet bekend. Hiervoor houden wij het RIVM in de gaten.

Of kankerpatiënten al snel aan de beurt zijn, is ook nog niet bekend. In navolging van de Europese vereniging van medische oncologie (ESMO) pleiten wij ervoor dat mensen die minder dan vijf jaar geleden de diagnose kanker kregen, prioriteit krijgen in het vaccinatieprogramma.

Risico’s van COVID-19 bij mensen met kanker 

Alhoewel er nog beperkte onderzoeksdata beschikbaar zijn, lijken de eerste onderzoeken erop te wijzen dat kankerpatiënten een verhoogde kans hebben op een slechter verloop van COVID-19 dan de algemene bevolking. Voor oncologen wereldwijd is dit aanleiding om te stellen dat kankerpatiënten prioriteit moeten krijgen in het vaccinatieprogramma. Hierbij worden de mensen bedoeld die kanker hebben en hiervoor al dan niet behandeld worden, en de mensen die in de controlefase zitten na afronding van de behandeling.

Vragen en antwoorden

1. Heeft het coronavaccin negatieve gevolgen voor de ziekte kanker en/of de kankerbehandeling?

Op dit moment zijn nog geen uitgebreide onderzoeksgegevens beschikbaar over de effecten van de beschikbare vaccins op de ziekte kanker en/of de effectiviteit van de kankerbehandeling. De medische zorg geeft aan dat, gezien de aard van de vaccins er op dit moment geen reden lijkt tot zorg. Voor mensen met borstkanker lijkt er geen reden om aan te nemen dat het vaccin een negatieve invloed heeft op de ziekte of de behandeling. Bij acute koorts of een acute infectie wordt door producent Pfizer van het vaccin aangeraden niet te vaccineren.

Wij raden kankerpatiënten aan de vaccinatie met hun behandelend arts te bespreken. Verder lijkt het ons belangrijk dat kankerpatiënten na vaccinatie goed worden gemonitord, zowel om te meten of zij voldoende immuunrespons tegen corona opbouwen, als om er (helemaal) zeker van te zijn dat de vaccinatie geen ongewenste effecten heeft op kanker en/of de behandeling.

2. Werkt het coronavaccin wel bij kankerpatiënten? 

Er wordt aangenomen dat de huidige coronavaccins werken bij mensen met kanker. Alleen voor mensen die nu behandeld worden met chemo- en/of immunotherapie, zijn er nog geen gegevens beschikbaar of er een goede immuunreactie opgewekt wordt tegen het coronavirus. Aanvullend onderzoek moet hier antwoord op geven. Er loopt een aantal initiatieven hiervoor.

3. Kunnen mensen die last hebben van lymfeoedeem in hun arm(en) gevaccineerd worden?

Ja, maar dan wel in de arm zonder oedeem. Heb je oedeem in beide armen, dan is ons advies om met je behandelend arts of oedeemtherapeut te overleggen.

Actie BVN

Inmiddels hebben wij bij farmaceutische bedrijven de vraag neergelegd welk onderzoek er is gedaan ten aanzien van borstkanker, medicatie en behandeling van borstkanker en de vaccins. Ook zijn wij aangesloten bij de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) en volgen we mede via hen de ontwikkelingen.

Conclusies

Kankerpatiënten verdienen prioriteit in het coronavaccinatieprogramma.  

Het is belangrijk dat kankerpatiënten na vaccinatie worden gemonitord, zowel om te meten of zij voldoende immuunrespons tegen corona opbouwen, als om er zeker van te zijn dat de vaccinatie geen ongewenste effecten heeft op kanker en/of de behandeling. Je moet dit zelf aangeven bij je behandelend arts.

Het vaccineren van kankerpatiënten moet via een goede (inter)nationale registratie worden gevolgd (waar nodig in trialverband), zodat de noodzakelijke kennis over coronavaccinatie bij kanker internationaal zo snel mogelijk wordt opgebouwd.