Bestralingen en borstoperaties (en reconstructie) - betere voorlichting nodig (deel 3)

In de zomer 2022 hebben 1.472 borstkankerpatiënten een vragenlijst ingevuld over borstreconstructies en bestraling. Via een drietal berichten in deze periode delen we de resultaten. 

Deze keer gaan we in op hoe de voorlichting over de invloed van bestraling en volgorde van behandelen op het eindresultaat van een borstreconstructie wordt ervaren.

Na een borstamputatie is – anders dan bij een borstsparende operatie waarbij vaak standaard bestraling volgt - vaker niet dan wel nog bestraling nodig. Toch hebben 540 mensen met een amputatie aangegeven ook te zijn bestraald (40%). Minder dan de helft daarvan heeft een borstreconstructie gehad (260).

Invloed van bestraling

Aan deze mensen vroegen we onder andere of ze geïnformeerd zijn over de invloed van bestralingen op het resultaat van een borstreconstructie. De helft geeft aan hier niet over geïnformeerd te zijn. Dit terwijl bestralingen wel degelijk gevolgen kunnen hebben voor borstreconstructie. Bijvoorbeeld op wat er nog wel of niet mogelijk is voor of na de bestraling, en het cosmetisch resultaat, alsook de mogelijk late gevolgen door verandering in huid.

Moment van bestralen

Aan de mensen die wel geïnformeerd zijn over de invloed van bestralingen op het resultaat van een borstreconstructie, vroegen we wanneer dit gebeurde. De uitkomsten zijn als volgt (excl. ‘weet ik niet meer’):

• Voor de operatie (62%)
• Na de operatie (20%)
• Beide (18%)

Van de mensen die geïnformeerd zijn geeft 20% aan alleen na de operatie deze informatie gehad te hebben, terwijl het o.i. van belang is dat mensen ook voor de operatie volledig worden geïnformeerd.

 “Mij werd verteld dat je een mooie borst krijgt na reconstructie, maar na de bestralingen werd het op zich een  borst met veel oedeem en dat zit vastgekleefd.”

Niet voldoende voorlichting

Ook bij deze groep blijkt dus dat voorlichting helaas niet voldoende is. Het kan zijn dat deze niet goed gegeven wordt of niet goed ontvangen. Hoe dan ook blijven we ervoor pleiten dat iedere patiënt uitvoerig, meerdere malen goed geïnformeerd wordt. Hierbij is het essentieel dat de zorgverlener checkt bij de patiënt of de boodschap overgekomen is.

Op onze website vind je meerdere keuzehulpen die je kunnen helpen in het gesprek met jouw arts.

Voor artsen adviseren wij om Samen Beslissen beter toe te passen. Je hoeft niet alles in 1 gesprek te vertellen, maar maak gebruik van een keuzehulp, laat patiënten zich voorbereiden op gesprekken en geeft ze voldoende bedenktijd.  

In onze mini e-learning vertellen we meer over het belang van het inzetten van de time-out en andere manieren om als arts en patiënt samen beslissingen te maken. 

Lees ook de andere 2 delen in deze serie:

• De informatievoorziening bij een borstsparende operatie
• De voorlichting over borstreconstructie bij een borstamputatie